In 1969 introduceerde Elisabeth Kübler-Ross haar theorie over de vijf fases van rouw: ontkenning, woede, marchanderen, depressie en aanvaarding. Deze fases werden oorspronkelijk ontwikkeld om mensen te helpen die geconfronteerd werden met hun eigen naderende dood. Echter, door de jaren heen zijn deze fases een eigen leven gaan leiden en worden ze vaak verkeerd begrepen, vooral in de context van het rouwproces van nabestaanden.

De oorsprong van de Fases van rouw

De vijf fases van rouw werden voor het eerst beschreven door Elisabeth Kübler-Ross in haar boek “On Death and Dying”. Haar onderzoek, gebaseerd op gesprekken met terminaal zieke patiënten, onthulde een patroon van emoties die mensen doormaakten wanneer ze geconfronteerd werden met hun eigen sterfelijkheid. Het doel was om een beter begrip te krijgen van hoe mensen omgaan met de realiteit van de dood en om hen te helpen bij het proces van acceptatie.

Misvattingen en verkeerd begrip

Een van de belangrijkste misvattingen over de vijf fases van rouw is dat ze van toepassing zijn op de nabestaanden van een overledene. In werkelijkheid waren deze fases bedoeld voor individuen die geconfronteerd werden met hun eigen naderende dood. Door deze fases toe te passen op rouwenden, kan het de complexiteit van het rouwproces simplificeren en de ervaring van het verlies ondermijnen.

Daarnaast wordt vaak gedacht dat rouw een lineair proces is, waarbij mensen elk stadium doorlopen in een vaste volgorde. Dit is echter niet het geval. Rouw is een uniek en individueel proces, waarbij mensen verschillende emoties en reacties kunnen ervaren op verschillende momenten. Niet iedereen doorloopt alle fases, en als ze dat wel doen, is de volgorde niet noodzakelijk zoals Kübler-Ross die heeft beschreven.

Rouw als onvoorspelbaar proces

Het voorstellen van rouw als een stappenplan kan verleidelijk zijn omdat het de illusie van beheersbaarheid biedt. Mensen zoeken vaak naar structuur en orde in tijden van chaos en verdriet. Echter, rouw is allesbehalve behapbaar. Het is een onvoorspelbaar proces dat geen duidelijke verandercurve volgt.

In tegenstelling tot wat sommigen geloven, is rouw geen transformatieve ervaring waar men uiteindelijk sterker uitkomt. Het is eerder een doorlopende reis van aanpassing aan een nieuwe realiteit zonder de persoon van wie we hielden. Rouw is geen obstakel dat overwonnen moet worden, maar eerder een deel van het menselijk bestaan dat geëerd en geleefd moet worden.

Conclusie

Hoewel de vijf fases van rouw van Kübler-Ross waardevol kunnen zijn voor individuen die geconfronteerd worden met hun eigen sterfelijkheid, is het belangrijk om te erkennen dat ze niet bedoeld zijn als een blauwdruk voor het rouwproces van nabestaanden. Rouw is complex en individueel, en het verdient respect en begrip zonder te worden gereduceerd tot een eenvoudig stappenplan. Het is pas door het erkennen van de uniekheid en complexiteit van rouw dat we elkaar kunnen ondersteunen en troost kunnen bieden in tijden van verlies.

Hulp nodig bij rouw? Neem contact op.