Het omgaan met ingrijpende verliezen en traumatische ervaringen kan een enorme uitdaging zijn, vooral voor kinderen. Gelukkig zijn er benaderingen zoals het Neurosequential Model of Therapeutics (NMT), ontwikkeld door Dr. Bruce Perry een vooraanstaand neuropsychiater en expert op het gebied van traumatische stress bij kinderen, die een diepgaande aanpak bieden om deze kinderen te begeleiden naar herstel en veerkracht. In combinatie met vaktherapieën zoals speltherapie en psychomotorische kindertherapie, biedt dit model een krachtig kader voor therapeuten om effectief in te spelen op de behoeften van getraumatiseerde kinderen in rouw.

Wat is het NMT?

Het NMT is gebaseerd op het begrip van de ontwikkeling van de hersenen in relatie tot traumatische ervaringen. Denk aan het bouwen van een huis: je begint bij de fundering en werkt geleidelijk naar boven. Zo werkt het ook met onze hersenen. Vanaf de vroege dagen in de baarmoeder tot ongeveer zes jaar oud, groeien onze hersenen van onder naar boven, van binnen naar buiten en van achteren naar voren.

Het model benadrukt het belang van het begrijpen van de neurobiologische reacties van kinderen op stress en trauma, en stelt dat interventies moeten worden afgestemd op de individuele neurologische ontwikkelingsfase van het kind.

Het model verdeelt de hersenen in drie delen: de onderste, de middelste en de bovenste hersenen. Deze delen zijn gekoppeld aan verschillende functies en reacties op stress. Bij traumatische ervaringen kan de ontwikkeling van de hersenen worden belemmerd, wat leidt tot verstoringen in emotieregulatie, gedrag en cognitieve functies. Onze hersenen bestaan dus uit verschillende delen, elk met hun eigen taken. Vergelijk het met een team dat samenwerkt om een doel te bereiken. Je hebt de ‘hersenstam’, die ervoor zorgt dat je blijft ademen en je hart blijft kloppen. Dan zijn er de ’tussenhersenen’, die zorgen voor stabiliteit en routine. Het ‘limbische systeem’ is verantwoordelijk voor emoties, en bovenaan hebben we het ‘corticale systeem’, waar beslissingen worden genomen en slimme ideeën ontstaan.

Maar soms raakt dit team uit balans, vooral bij mensen die traumatische ervaringen hebben gehad. Stel je voor dat het gaspedaal van de auto volledig ingedrukt is, terwijl de rem constant wordt aangetrokken. Zo voelen getraumatiseerde mensen zich vaak. Hun ‘onderste hersenen’ staan altijd in de hoogste versnelling, waardoor ze zich voortdurend bedreigd voelen. Aan de andere kant werkt het ‘bovenste deel’ van hun hersenen te hard aan de rem, waardoor het moeilijk voor hen wordt om helder na te denken en problemen op te lossen.

Hoe Werkt het NMT?

Het NMT richt zich op het herstellen van de neurologische ontwikkeling door middel van gerichte interventies die aansluiten bij de ontwikkelingsfase van het kind. Dit gebeurt in verschillende stappen:

1. Begrip van de neurobiologische teacties op trauma:

Het model benadrukt het belang van het begrijpen van hoe trauma de werking van de hersenen beïnvloedt. Kinderen reageren op stress en trauma op verschillende manieren, afhankelijk van hun leeftijd, ervaringen en ontwikkelingsfase. Door deze reacties te begrijpen, kunnen therapeuten interventies ontwerpen die aansluiten bij de individuele behoeften van het kind.

2. Neurosequentieel begrip:

Het model erkent dat de ontwikkeling van de hersenen een sequentieel proces is, waarbij elk deel van de hersenen zich in een bepaalde volgorde ontwikkelt. Therapieën moeten daarom worden afgestemd op de ontwikkelingsfase van het kind, rekening houdend met welk deel van de hersenen primair betrokken is bij het verwerken van stress en emoties.

3. Gebruik van interventies uit de vaktherapie:

In combinatie met het NMT kunnen vaktherapieën zoals speltherapie en psychomotorische kindertherapie bijzonder effectief zijn. Deze therapieën bieden kinderen een veilige en expressieve ruimte om hun emoties en ervaringen te uiten, terwijl ze tegelijkertijd de ontwikkeling van verschillende hersenfuncties stimuleren.

4. Opbouwen van veilige relaties:

Een essentieel onderdeel van het model is het opbouwen van veilige en ondersteunende relaties tussen het kind en de therapeut. Veilige hechting en verbinding zijn cruciaal voor het herstel van trauma, omdat ze het kind helpen zich veilig en geborgen te voelen, wat op zijn beurt de neurologische regulatie bevordert.

5. Geduld en flexibiliteit:

Het herstelproces verloopt bij elk kind anders, daarom benadrukt het model het belang van geduld en flexibiliteit. Therapeuten moeten bereid zijn om de interventies aan te passen aan de individuele behoeften en voortgang van het kind, en moeten een langetermijnvisie hebben op het herstelproces.

Conclusie

Door te begrijpen hoe deze processen werken, kunnen behandelaars beter begrijpen hoe ze hun cliënten kunnen helpen. Ze kunnen methoden aanpassen om te zorgen dat de balans in de hersenen hersteld wordt, waardoor mensen weer gezonder en gelukkiger kunnen functioneren. Het NMT biedt een diepgaande benadering voor het begeleiden van kinderen na traumatische verliezen. Door zich te richten op de neurologische ontwikkeling van het kind en gebruik te maken van interventies uit de vaktherapie die aansluiten bij dit model, kunnen therapeuten effectief inspelen op de behoeften van getraumatiseerde kinderen en hen helpen bij het herstel en het opbouwen van veerkracht.

Als therapeut die dit model gebruikt in combinatie met interventies uit de vaktherapie zoals speltherapie en psychomotorische kindertherapie, draag je bij aan het creëren van een veilige en ondersteunende omgeving waarin kinderen kunnen genezen en gedijen. Met geduld, toewijding en begrip kunnen we samen bijdragen aan het herstel en de veerkracht van de meest kwetsbare kinderen in onze samenleving.

Leestips: